Inoa | Name(s)
Hāloanakalaukapalili
Hōʻuluʻulu manaʻo
He kalo ʻo Hāloanakalaukapalili, kapa ʻia hoʻi ʻo Hāloa. Hānau ʻia he keiki ʻeʻepa na Wākea lāua ʻo Hoʻohōkūkalani. Kanu ʻia ihola ʻo ia a mai kona lua aʻe i ulu ai ke kalo mua loa. ʻO kona mau kaikuaʻana nā mokupuni o Hawaiʻi i hānau ʻia na Papa lāua ʻo Wākea. ʻO kona kaikaina ʻo Hāloa, he kanaka i hānau ʻia na Wākea lāua ʻo Hoʻohōkūkalani. ʻO kona mau hānau mua nā mea i ola ai ke kanaka ʻo Hāloa. ʻO nā mokupuni kahi e noho ai. ʻO Hāloanakalaukapalili, ʻo ia hoʻi ke kalo mua loa, ka mea e ʻai ai. Pēnei e ola ai nā hanauna kānaka mai ia wā a hiki i kēia manawa.
Description
Hāloanakalaukapalili, also known as Hāloa, is a kalo plant. He was the stillborn child of Wākea and Hoʻohōkūkalani. He was buried and from his grave grew the first kalo plant. His elder siblings are the islands of Hawaiʻi that were born of Papa and Wākea. His younger brother is Hāloa, a human born of Wākea and Hoʻohōkūkalani. Human Hāloa was able to survive due to his elder siblings. The islands provided a place for him to live. Hāloanakalaukapalili, the first kalo plant, provided sustenance. Thus have the subsequent generations of humans survived from that time until today.
ʻŌlelo kuhikuhi
E koho i kēia huaʻōlelo no nā kumuwaiwai pili iā Hāloankalaukapalili, ka mea i kapa pū ʻia ʻO Hāloa, ʻo ia hoʻi ke kuaʻana o nā poʻe Hawaiʻi ma ke kinolau o ke kalo i mahi ʻia ma Hawaiʻi
Instructions
Use for resources related to Hāloanakalaukapalili, also sometimes called Hāloa, who is represented in the form of the kalo grown in Hawaiʻi
Moʻokūʻauhau | Genealogy
Akua | Deity: Hāloa
Makua | Parent: Wākea; Hoʻohōkūkalani
ʻĀina | Land/sea: Pae ʻāina o Hawaiʻi; Hawaiʻi; Maui; Molokaʻi; Lānaʻi; Oʻahu; Kauaʻi; Niʻihau; Kahoʻolawe
Hana | Practice: Mahiʻai kalo
Kinolau | Form: Kalo1
Hanana | Event
Origin of the kalo plant1
Kūmole | Source(s)
1. Pukui, Mary Kawena, and Samuel H. (Samuel Hoyt) Elbert. Hawaiian Dictionary : Hawaiian-English, English-Hawaiian. Rev. and enl. Ed. Honolulu: University of Hawaii Press, 1986.
Hoʻopili ʻia i | Applied to: Haloa; Finding meaning Kaona and contemporary Hawaiian literature: Chapter 3: Kaona connectivity to Papa, Wākea, and Hāloa Naka (Chapter 3)
Mea haku | Created by: Puaokamele Dizon
Mea loiloi | Edited by: Annemarie Paikai